Türkiye’nin tansiyonu yüksek çıktı

Aile Hekimleri Dernekleri Federasyonu’nun çıkardığı sağlık haritasına göre Türkiye’de en yaygın sağlık sorunu hipertansiyon. Tansiyonu en yüksek ilin başını Bursa çekiyor. Bursa’yı ise Adana takip ediyor. Yine aynı çalışmaya göre hipertansiyon kadınlarda daha fazla görülüyor.



Türkiye genelinde hipertansiyon hasta oranı yüzde 20’lere ulaştı. Ülke genelinde hipertansiyon yaygın olmasına karşın en fazla hipertansiyon hastasının Bursa ve Adana’da olmasıyla ilgili uzmanlar birkaç olasılık üzerinde durulması gerektiği görüşünde.

Aile Hekimi Dr. Tayfun Çiğdem ve Dr. İlknur Salman’ın saptamalarına göre ilk beş neden şöyle: Beslenme bozuklukları, fazla tuz tüketimi, kadın nüfusun fazlalığı, hareketsiz yaşam ve stres yoğun yaşambiçimleri.

Çiğdem’e göre, Adana ilinin obezite konusundaki verileri de yüksek olduğu için özellikle Adana için beslenme bozuklukları başlığından konuyu yorumlamak doğru olacak. Her iki ilin mutfak kültürüne baktığımızda et yoğun olarak tüketilmektedir. Yani geleneksel kebap, döner, iskender kültürünün en yoğun olduğu iki il de hipertansiyonun en fazla görülmesi dikkat çekicidir.

BURSA DİKKAT ETMELİ
Türkiye’nin sağlık haritasına göre illerde yoğun olarak görülen bazı hastalıkların nedenleri uzmanlara göre şöyle...

Basit tanımı ile ishal veya diyare, dışkının sık olarak sulu veya yumuşak çıkması durumudur. Dünyada ishal beş yaşından küçükler arasında ölümün ikinci büyük nedenidir, yılda 1.5milyon bebek bu yolla ölür. Bu sonuç içinde Bursa’yı ve İzmir’i ayrı ayrı değerlendirmek mantıklı gözükmektedir. Keza Bursa’nın hipertansiyon verisinden yola çıkarak beslenme alışkanlıklarındaki farklılığı etkenlerden biri olarak değerlendirilebilir. İshalin en büyük nedeni olan “temiz su” yoksunluğu yanı sıra viral ve bakteriyel enfeksiyonlara bağlı yönü unutulmamalı. Bu beslenmede temiz, bozulmamış gıda tüketimi anlamını taşır. Bursa mutfağı nedeni ile dikkat çekebileceğimiz, et ve et ürünlerinin tüketiminin saklanma, pişirilme, sunumkoşulları, yeşil besin grubunun temizlenmesi, saklanma ve sunumkoşulları son derece önemlidir. Bursa’da bu anlamdaki tüketim ve sunumnoktaları denetlenebilir.

İshalin temiz su yoksunluğu ve atık su arıtma kapasitesinin yetersizliği, içme suyuna kanalizasyonun karışması gibi çok bilinen nedenleri de bu illerde gözlemaltına alınabilir. İzmir ve Bursa’da bu tarz altyapı sorunlarının olup olmadığı mutlaka kontrol edilmelidir.

KADINLAR DAHA ÇOK HASTALANIYOR

“Ülkemizdeki sonuca paralel tüm sanayileşmiş ülkelerde de nüfusun yüzde 10 -20 kadarında hipertansiyon bulunduğu hesaplanmıştır” diyen Dr. İlknur Salman, “Bu iki ile baktığımızda Bursa ve Adana için sanayileşmenin başladığı ve göreceli diğer illere göre de daha yoğun ilerlediği ve geliştiği nettir. Hipertansiyonun kadınlarda daha fazla görüldüğü bilimsel verilerle kanıtlanmıştır. Bu anlamda ilgili illerdeki kadın-erkek nüfus yoğunluğundaki fark da bu sonucu etkileyebilir. Yine sanayileşmenin getirdiği hareketsiz yaşam koşulları en çok bu iki ilde kendini göstermiştir. Bunun nedeni sadece bu illerde daha az hareket ediliyor değil, aynı zamanda daha fazla fabrika, imalat bandı, otomasyon vb. ekonomide ve sanayide makineleşme ve bölgelerin yatırım yoğunluğu olarak da değerlendirilebilir.



DİYABETİK İLLER

Bursa ve Adana için diyabetin beslenme bozukluklarından kaynaklandığı sonucuna varmak yanlış olmaz. Bursa ve Adana’nın bize bunu düşündürmesi, obezite, hipertansiyon gibi verilerde de bu illerin oranları çok yüksek olması ve karbonhidrat ve protein ağırlıklı beslenme biçimidir. Çünkü diyabet, başta karbonhidratlar olmak üzere protein ve yağ metabolizmasını ilgilendiren bir metabolizma hastalığıdır ve kendisini kan şekerinin sürekli yüksek olması ile gösterir. Diyabet hastalarındaki temel metabolik bozukluk, kan yoluyla taşınan glikozun (şekerin) hücrelerin içine girememesidir. Adana’nın obezite verilerinin yüksekliği diabet hasta sayısının yüksekliğini tetiklemiş olabilir. İzmir için, Batı Mutfağı tüketimi öngörüsü ile kalıtıma bağlı zincirler araştırılmalı ve netleştirilmelidir.

ALKOL TÜKETİMİ ÖNEMLİ

Bunun yanında aşırı alkol tüketimi de vücudun su emme yeteneğini azaltır. Bu anlamda bir nedenden kaynaklanıyor ise bu illerdeki alkol tüketim verilerine bakmak ve nedeni yorumlamak doğru olacaktır. Sağlıklı yaşam şartlarında ve bol gıda ve su olduğunda ishalli olmak dışında sağlıklı olan bir kişi viral bir enfeksiyondan birkaç günde, en fazla bir haftada kurtulur. Buna karşın hastalıklı veya kötü beslenen kişilerde ishal ciddi su kaybına yol açabilir ve tedavi olunmadığı takdirde hayati tehlike oluşturabilir.