Orangutanların dili

Dokuz ay boyunca orangutanlar üzerinde araştırma yapan uzmanlar, onların 40 işaretten oluşan ortak bir dili olduğunu keşfettiler.

Eğer bir orangutan sizi gördüğünde ağzını kocaman açar, vücudunuzun bir yanına şaplak indirir ya da çimdik atarsa sakın endişelenmeyin. Çünkü tüm bunlar, onun sizinle oynamak istediğini gösteriyor.

Bazı biliminsanları işi gücü bırakıp orangutanlar hakkında araştırma yaptılar ve onların el hareketleri ya da şaplaklarla konuştukları sonucuna vardılar. Evet, insanlarla ve birbirleriyle iletişim kurmak için 40 farklı el hareketi kullanan orangutanların dilini öğrenmek mümkün. Siz yeter ki mesailerini bu iş için harcayan uzmanların söylediklerine kulak verin.

Dokuz ay boyunca üç farklı hayvanat bahçesinde araştırma yapan Britanyalı araştırmacılar, orangutan dilinin 40 şifresini tanımlamayı başardılar ve böylece ilk maymun sözlüğünün hazırlayıcısı olma şerefine eriştiler.

Tabii ki bu işaretlerin çözümlemeleri sevgili orangutan kuzenlerimizin karakterleri ve zamanlarını nasıl geçirdikleri hakkında da malûmat sahibi olmamıza imkân tanıyor. “Oynamak istiyorum” demek için 25 farklı işaret kullanıyormuş orangutanlar, düşünebiliyor musunuz? Mesela bir gün karşısınızda arkasına dönüp yuvarlanan, taklalar atan ve saçlarını çeken bir orangutan görürseniz gönül rahatlığıyla bu hayvancağızla kaynaşabilirsiniz. Çünkü tüm bu hareketleri, sizinle oynamak istediğini anlatmak için yapıyor. Orangutanın ağzını açıp boşluğu ısırır gibi yapması da oynamak istediğine delâlet ediyor. Oynamak istediğini anlatmak için 25 farklı işaret kullanıyor diye, orangutanların hayatında oyundan başka bir şey yok sanmayın sakın. Eğer sevgili kuzenlerimizden birisi eliyle süpürme işareti yapıyorsa, bu, durdurmak istediği bir şey var demektir.

Biliminsanlarına göre bu araştırmanın sonuçları sadece orangutanların nasıl iletişim kurduğunu göstermekle kalmıyor, milyonlarca yıl önce yaşamış insan atalarının da iletişim kurma biçimi hakkında bize bilgi veriyor.

Araştırma ekibinden Dr. Erica Cartmill, orangutanların kullandığı çoğu işaretin insanlarınkine benzediğini söyleyerek çok ilginç bir noktaya parmak basmış. Orangutanlar, aynı insanlar gibi, kollarını iletişim kurmak istedikleri şahsın omuzuna atıveriyorlarmış mesela. İşin en büyüleyici tarafıysa orangutanların kullandığı jestlerin sadece bir bölgeye mahsus olmaması. Mesela Sinagapur, Philadelphia ve Galler’deki orangutanların el hareketleri birbirinin aynısı.

İskoçya’daki St Andrews Üniversitesi uzmanları, Leicestershire’daki Twycross Hayvanat Bahçesi, Jersey’deki Durrell Vahşi Yaşamı Koruma Vakfı ve Hollanda’daki Apenheul Primat Parkı’ndaki 28 orangutan üzerine üç ay boyunca araştırma yaptılar. Orangutanların videoya kaydedilen görüntülerini izlerken de jestler üzerinde yoğunlaştılar.