İthal danalara talep patlaması

Et fiyatları yanında besi hayvanı fiyatını da dengelemek için 4 bin ton besilik hayvan ithalatı amacıyla ihale açan Et ve Balık Kurumu’na (EBK), 14 Haziran’da yapılacak ihale öncesi, şimdiye kadar gelen talep 120 bin başa ulaştı.
İthal hayvanların dağıtım şartlarını belirleyen kurum, başvuruları 30 Haziran’a kadar kabul edecek. Başvuruların 200 bin başı geçmesi beklenirken, ithal besi hayvanı alabilecekler, başvurunun fazla olması nedeniyle kura ile belirlenecek.
Yaklaşık 200 bin adetlik başvuru beklentisine karşın, EBK’nın ithalat şartnamesinde belirtilen ağırlıklar dikkate alındığında, ithal edilecek besi hayvanı sayısı 15 bin ile 23 bin arasında olacak.
AA muhabirinin, belirlemelere göre, ithal edilecek besi hayvanlarından almak isteyenler, EBK’nın internet sitesinde yayımlanan talep formlarını doldurarak, taleplerini, 30 Haziran akşamına kadar elden veya faks yoluyla iletecekler. Kurum daha talep için çağrı yapmadan, şimdiye kadar gelen yazılı taleplerin toplamının 120 bin başı geçtiği belirtiliyor. Başvurunun fazla olması nedeniyle, besi hayvanı alabilecekler, noter huzurunda yapılacak çekiliş ile belirlenecek.
Yetkililer, başvurunun fazla olmasının, ithal edilecek hayvanların fiyatının düşük, et veriminin ise yüksek olmasından kaynaklandığını belirtiyorlar. Besicilerin, birkaç ay öncesine kadar kilosu 12 liradan besi hayvanı alarak ahırına koyduğunu anlatan yetkililer, ithal edilecek hayvanların satış fiyatının ihaleden sonra belirleneceğini, ancak her halükarda 12 liranın çok altında olacağını söyledi.
EBK Genel Müdürü Bekir Ulubaş, konuyla ilgili olarak daha önce AA muhabirine yaptığı açıklamada, “İthal edeceğimiz besi hayvanlarını kilosu 7-8 liradan besiciye vereceğiz. Halen besicinin ahırında kilosu 10-12 liradan aldığı hayvanlar var. Besici (zarar edeceğim) diye endişe etmesin. 100 hayvanı satarsa yerine 120 hayvan koyabilecek. Bu ithalatta sürekli olmayacak. Serbest piyasada fiyat dengesi oluştuğunda ithalata son vereceğiz” demişti.
İthal edilecek Angus, Hereford, Simmental, Charolais, Limousin ve Brown Swiss ırklarından hayvanların et veriminin, yerli hayvanlara göre en az yüzde 50 fazla olduğu vurgulanıyor. İhale kapsamında, en fazla 12 aylık, 160-280 kg ağırlığında erkek dana ithal edilecek.

İTHAL HAYVANLAR, EN AZ 5 AY BESİDE TUTULACAK, SATILAMAYACAK
Başvurusu uygun bulunan ve kura çekilişi sonucunda hayvan almaya hak kazananlar, hayvan alım bedellerini peşin olarak yatıracak. Bu isteklilerden ayrıca, hayvanları 5 ay süreyle beside tutacaklarına dair taahhütname alınacak. Belgelerini 30 Temmuz’a kadar getiremeyen isteklilerin talepleri geçersiz sayılacak.
Hayvan alımı için, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı tarafından oluşturulan Çiftçi Kayıt Sistemi’ne veya bakanlığın oluşturduğu diğer kayıt sistemlerine kayıtlı olan bireyler, gerçek kişilerin bir araya gelerek başvuru tarihinden önce kurulmuş kolektif şirket, limited şirket ve anonim şirketler ve bunların aralarında oluşturdukları ortaklıklar başvurabilecek.
Başvuru talep formunda belirtilen miktar ne olursa olsun, kurada almaya hak kazananlara, en az 20, en fazla 250 baş hayvan verilecek. Dağıtım, Mersin, Samsun ve Kocaeli limanlarından yapılacak. Teslim edilen mallar, kendi işletmelerinde 21 günlük karantinaya tabii tutulacak ve en az 5 ay aynı işletmede besiye alınacak, satılamayacak.
Hayvan verilen besicilerden, “satın alınan malların en az 5 ay beside tutulacağı, satılmayacağı, kontroller sırasında malların başvuru formunda belirtilen adreste bulunamaması halinde, durumun tespit edildiği tarihten itibaren satışı gerçekleştirilmiş bulunulan mal başına bin lirayı 2 gün içinde ödeyeceği, ayrıca Tarım ve Köyisleri Bakanlığı tarafından verilecek tüm teşvik, hibe, istisna, kredi vb. işlemlerden yararlandırılmamayı peşinen kabul ettiğine” dair taahhütname alınacak. Kontroller sırasında malların başvuru formunda belirtilen adreste bulunamaması halinde, alıcı tarafından verilen taahhütname gereğince yasal işlemlere başlanacak.
Malların tesliminden sonra, alıcı sigorta yaptıracak. Aynı işletmeye birden fazla başvuru olması halinde, sadece biri kabul edilecek. Başvuru formunda, işletmenin, “yıllık besi kapasitesi, 2009 yılında gerçekleşen besi sayısı, toplam alanı, kaba yem ihtiyacının ne kadarını karşıladığı” bilgileri de isteniyor.
EBK’nın 4 bin ton besi hayvanı ithalatı için açtığı ihalede teklifler, 14 Haziran günü saat 14.00’te alınacak. İthalat, Estonya, Letonya, Litvanya, Macaristan, Norveç, İzlanda, ABD (Teksas, Alabama ve Washington eyaletleri hariç), Brezilya (Parana bölgesi hariç), Yeni Zelanda, Avustralya, Uruguay ve Arjantin’den yapılabilecek. İthal edilecek besi hayvanlarının 2 bin tonu İzmit, biner tonu da Samsun ve Mersin EBK kombinalarına teslim edilecek.
Canlı ağırlığı asgari 180 kg, azami 270 kg, yaşları da 6 aydan 10 aya kadar olan erkek Angus, Hereford, Simmental, Charolais, Limousin ve Brown swiss ırkı sığırlar ithal edilebilecek. İhaleye sadece yabancı firmalar katılabilecek. İhale sonucunda alınmasına karar verilen besi hayvanları, akreditifin açılmasından sonra 40-60 gün içinde teslim edilecek.
Buna göre, ağırlıklar dikkate alındığında 15-22 bin adet besilik hayvan ithalatı yapılabilecek.
Diğer taraftan, ihaleye oldukça yoğun katılım bekleniyor. EBK’nın daha önce açtığı kasaplık hayvan ithalatı ihalesinin büyük bölümünü üstlenen Ürdün merkezli Khaled Hijazi&Ghosheh Ltd. Co firması ile 3 yılda Türkiye’ye özel sektöre 6 bin civarında hayvan ithal eden Avustralya merkezli bir Türk şirketi olan Net-Trans Pty. Ltd. firmasının Türkiye’de faaliyet gösteren şirketi Austock Exports Türkiye’nin (AET) yetkilileri, ihaleye katılacaklarını ifade ettiler.